DYSTYNKCJE

Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 roku o Policji (Dz.U. nr 30 poz. 179) przewidziała możliwość tworzenia przez burmistrzów i prezydentów miast w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych umundurowanych Straży Miejskich.

W listopadzie 1990 roku został zaproponowany przez MSW przykładowy Statut Straży Miejskich, w ramach którego zaplanowane były następujące stanowiska:

• komendant SM,
• zastępca komendanta SM,
• starszy inspektor SM,
• inspektor SM.

Podstawowym kolorem umundurowania był granatowy. W kolorze tym przewidziane były marynarki, kurtki, płaszcze i spodnie. Koszula letnia była natomiast koloru khaki.

W skład oznakowania wchodziły:

• herb miasta (noszony na samej górze lewego rękawa koszuli, kurtki i płaszcza oraz na lewej piersi marynarki),
• tarcza z napisem "Straż Miejska" i nazwą miejscowości (noszona na samej górze prawego rękawa koszuli, marynarki, kurtki i płaszcza),
• numer ewidencyjny (noszony na rękawie tuż poniżej tarczy z napisami),
• srebrny orzełek na czapce,
• dystynkcje na czapce (na otoku),
• dystynkcje na patkach.

Dystynkcje tego wzoru najprawdopodobniej wykorzystywane były między innymi w Częstochowie, Działdowie, Skierniewicach i Sokołowie Podlaskim.

Wspomniana Ustawa o Policji definiuje nazwę formacji mundurowej jako Straż Miejska, jednak wiele ośrodków w latach 1990-1991 forsowało nazwę Policja Municypalna lub Policja Miejska, co nie było jednak aprobowane przez Ministerstwo.

Nazwa Policja Municypalna używana była w 1991 roku przez:

• Częstochowę,
• Gdańsk (Policja Miejska),
• Grudziądz,
• Nowy Sącz,
• Poznań,
• Starogard Gdański.

Opowiadały się za nią także Słupsk i Zielona Góra.

6 sierpnia 1991 roku odbyło się w Poznaniu spotkanie Komitetu Założycielskiego Federacji Policji Municypalnych, podczas którego zaproponowany został projekt Ustawy o Policji Samorządowej RP.

W projekcie tym widzimy następujące stopnie służbowe Policji Municypalnej:

1. funkcjonariusze starsi:
1. brygadier,
2. podbrygadier,
3. starszy oficer operacyjny,
4. oficer operacyjny,
5. młodszy oficer operacyjny,
2. funkcjonariusze młodsi:
1. starszy instruktor,
2. instruktor,
3. starszy patrolowy,
4. patrolowy,
5. kandydat Policji Municypalnej.

Natomiast w projekcie Ustawy o Strażach Gminnych z listopada 1994 roku, powstałym na zlecenie Związku Miast Gminnych, wymienione są następujące stanowiska:

• komendant,
• zastępca komendanta,
• naczelnik oddziału / wydziału,
• kierownik zespołu / referatu,
• inspektor,
• podinspektor,
• starszy strażnik,
• strażnik,
• młodszy strażnik,
• kandydat.

Istnieje tam także zapis mówiący, że "Jednolite wzory umundurowania, dystynkcji i znaków identyfikacyjnych określi Minister - Szef Urzędu Rady Ministrów".

Projekt ten już w tytule mówi o Strażach Gminnych, a nie Miejskich. Zwraca on uwagę na dyskryminowanie gmin wiejskich oraz konieczność umożliwienia także im tworzenia lokalnych Straży.

W końcu, Zarządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 6 września 1996 r. (M.P. z 1996 r. nr 81 poz. 722) w sprawie wzorcowego statutu straży gminnych (miejskich), definiuje jednolite umundurowanie i dystynkcje dla wszystkich Straży Miejskich i Gminnych. Początkowo utworzone zostało 8 stanowisk z przypisanymi im dystynkcjami:

• komendant,
• zastępca komendanta,
• starszy inspektor,
• inspektor,
• starszy strażnik,
• strażnik,
• młodszy strażnik,
• aplikant.

W następnych latach (1998 i 2009) zostało dodane następne 8 stanowisk i odpowiadających im dystynkcji.